Ο καφές και τα καφενεία έχουν παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην καθημερινή ζωή των Κυπρίων από το 1600 που πρωτο-εμφανίστηκε ο καφές στην ευρώπη. Γι αυτό πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσετε τον κυπριακό καφέ με την κάθε επίσκεψή σας στο νησί.

Τα παραδοσιακά καφενεία ήταν και είναι μέρος του πολιτισμού των κυπρίων σε πόλεις και χωριά. Μεγάλοι αλλά και μικροί χώροι και δωμάτια με τραπέζια και καρέκλες, συνήθως και με τζάκι στη μέση του δωματίου, με αυλή και σκεπασμένους χώρους με κληματαριές ή ακόμα και τραπέζια κάτω από μεγάλα δέντρα έιναι απ΄τα πιό σημαντικά κτίρια σε ένα χωριό.

Στην παλιά εποχή τα καφενεία ακόμα εξηπηρετούσαν το χωριό με μικρό κατάστημα ή ακόμα και σαν τοπικό ταχυδρομείο.

Τα παραδοσιακά καφενεία τα βρίσκει κανείς σε κεντρικές πλατείες η κεντρικούς δρόμους και συνήθως είναι περισσότερα από ένα. Ενδεικτικά υπάρχει ένα μικρό χωριό στην επαρχία Πάφου με μόλις εικοσιπέντε κατοίκους και πέντε καφενεία. Ένας συνήθης λόγος που βλέπει κανείς πολλά καφενεία σε ένα χωριό ωφείλετε στο γεγονός ότι, οι άντρες του χωριού προτιμούν το καφενείο ανάλογα και με τις πολιτικές τους πεποιθήσεις. Οι θαμόνες συνήθως δεν αλλάζουν το δικό τους καφενείο και δύσκολα θα δείτε αυτή την μετακίνηση.

Το καφενείο παραδοσιακά ήταν χώρος μόνο για άντρες. Πρωτού οι αγρότες ξεκινήσουν για τους αγρούς νωρίς το πρωί, έπρεπε να περάσουν για τον πρωινό τους καφέ. Το ίδιο γινόταν και το βράδυ μετά τη δουλειά και φυσικά τις Κυριακές μετά την εκκλησία. Το καφενείο είναι ανοιχτό σε όλη την διάρκεια της ημέρας για να εξυπηρετεί τους ενήλικες και γέροντες του χωριού αλλά και τους υπόλοιπους θαμώνες τις ημέρες που δεν μπορούν να πάνε στη δουλειά τους π.χ λόγο καιρικών συνθηκών. Στα πολύ παλιά χρόνια τα καφενεία εξηπηρετούσαν ακόμα και τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του χωριού με την παρουσίαση σε αυτά θεατρικών έργων ή κινηματογραφικών ταινιών. Αυτές ήταν και οι μοναδικές φορές που «επιτρεπόταν» η επίσκεψη γυναικών και παιδιών στα καφενεία. Υπό άλλες συνθήκες όταν οι αντρες ήταν στα καφενεία, τότε οι γυναίκες μαζεύονταν σε διάφορα σπίτια παιρνώντας ευχάριστα την ώρα τους.

Κανένα Κυπριακό χωριό δεν διαθέτει το δικό του παραδοσιακό καφενείο. Είναι το μέρος που γίνονται όλες οι συναντήσεις και συζητήσεις που αφορούν το χωριό, το μέρος που συναντιούνται οι φίλοι, που παίζουν “τάβλι” και που περνούν τον ελέυθερο τους χρόνο πίνοντας καφέ, τσάι, πορτοκαλάδα, λεμονάδα και άλλα. Ο καφές συνήθως παραγγέλλεται σαν “σκέτος”, δηλαδή χωρίς ζάχαρη, “μέτριος”, δηλαδή με λίγη ζάχαρη ή “γλυκός” δηλαδή με πολλή ζάχαρη.

Για να φτιάξετε κυπριακό καφέ χρησιμοποιείτε το φλιτζάνι του καφέ σαν μεζούρα για το νερό, το βράζετε σε παραδοσιακό σκέυος  και ανακατεύετε στο νερό 1 κουταλάκι καφέ και την ανάλογη ζάχαρη, ( 1 κουταλάκι για μέτριο και 2 για γλυκό) όταν ο καφές αρχίσει να αφρίζει καλά, τον σερβίρετε σε φλιτζανάκι και συνοδεύεται πάντα με ένα ποτήρι κρύο νερό.

Αν σας καλέσουν για καφέ σε ένα σπίτι μην σας φανεί παράξενο αφού τελειώσετε τον καφέ να σας αναποδογυρίσουν το φλιτζάνι στο πιατάκι, να το αφήσουν να στεγνώσει καλά και μετά να σας διαβάσουν ως συνίσταται, την τύχη στο φλιτζάνι. Μην φοβάστε να το δοκιμάσετε, είναι ένας καλός τρόπος για να ξεκινήσετε την συζήτηση και φυσικά μπορείτε να πιστέψετε αυτά που εσείς θέλετε!!