Ανεξάρτητα από πια εποχή του χρόνου θα επισκεφτείτε την Κύπρο, πάντα θα υπάρχουν κάποια εποχιακά ή θρησκευτικά φεστιβάλ. Φυσικά, συνδυασμένα με αυτές τις ειδικές εκδηλώσεις, είναι τα παραδοσιακά γιορτινά φαγητά. Στο παρακάτω ημερολόγιο θα δείτε τι “σπεσιαλιτέ” προσφέρονται και πού θα τα βρείτε.
Πρωτοχρονιά: Γνωστή γιορτή του Αγίου Βασιλείου. Για τούς Κύπριους, αυτή είναι μια ημέρα αισιοδοξίας και η γιορτή όπου οι Κύπριοι εύχονται για την καινούργια χρονιά να είναι γόνιμη. Την Πρωτοχρονιά προσφέρεται ένα ειδικό γλύκισμα – η Βασιλόπιττα – η οποία ψήνεται σε κάθε σπίτι. Όταν κοπεί η βασιλόπιττα, μοιράζετε στα άτομα της οικογένειας, και το πρόσωπο που θα βρει το κέρμα στο κομμάτι του, πιστεύετε ότι θα έχει τύχη για το προσεχές έτος.
Θεοφάνια: (6 Ιανουαρίου). Η ημέρα που όλοι οι Κύπριοι πηγαίνουν στην εκκλησία για να ζητήσουν ένα καρποφόρο και ευήμερο καινούργιο έτος. Οι οικογένειες συγκεντρώνονται σε συγγενικά σπίτια και μοιράζονται ένα συμπόσιο εκλεκτών μεζέδων. Οι λουκουμάδες είναι το πιο δημοφιλές γλυκό της ημέρας.
Αυτή την εποχή του χρόνου γίνεται και η συγκομιδή των εσπεριδοειδών. Τα φορτηγά φορτώνονται με μανταρίνια, πορτοκάλια, λεμόνια και γκρέιπφρουτ και παίρνουν τον δρόμο προς τα λιμάνια.
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τη Σαρακοστή, οι Κύπριοι διασκεδάζουν κατά την διάρκεια των δύο εβδομάδων του καρναβαλιού, πριν από την νηστεία. Η Λεμεσός είναι γνωστή για τις Καρναβαλίστικες γιορτές της, τις παρελάσεις της, αν και άλλες πόλεις και χωριά διασκεδάζουν με τον δικό τους τρόπο αυτή την γιορτή. Προσέξτε για τα εποχιακά “σπεσιαλιτέ”, όπως μπουρέκια γεμισμένα με γεύση δυόσμου και τυρί, επιπλέον τα ραβιόλια, μελωμένα ζυμαρικά όπως “δάκτυλα” που είναι παραγεμισμένα με αλεσμένα αμύγδαλα και το περίφημο Κανταΐφι.
Η τελευταία εβδομάδα του καρναβαλιού είναι Τυρινή ή η εβδομάδα του τυριού που λήγει την Καθαρά Δευτέρα, η οποία είναι και η πρώτη μέρα της Σαρακοστής. Οι Κύπριοι ετοιμάζουν το καλάθι του “πικ-νικ” – εκδρομής- αυτή την ημέρα βγαίνουν για την ύπαιθρο. Τρώνε λαχανικά, ελιές, ψωμί και σαλάτα και πίνουν κρασί του χωριού.
Σαρακοστή: Αυτή η γιορτή λαμβάνεται πολύ σοβαρά από πολλούς Κυπρίους. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου δεν καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα, προϊόντα με βάση το κρέας ή ψάρι. Όσπρια, λαχανικά και φρούτα, όμως, επιτρέπονται και τώρα που οι χειμερινές βροχές έχουν φέρει τη βλάστηση στη ζωή και πάλι, η κατανάλωση αυξάνεται. Απλά παρακολουθήστε τους Κύπριους να μαζεύουν από την ύπαιθρο αγκαλιές από βρώσιμα χόρτα, όπως οι μολόχες, πανγκάλι, και ραδίκια. Στις αγορές μπορείτε να βρείτε στρουθούδια, ένα είδος αγριόχορτου που είναι αρκετά νόστιμα όταν τηγανιστούν ελαφρά σε λάδι με αυγά. Δοκιμάστε μερικά από τα γλυκά ή πίττες, κολοκόπιττα κατασκευασμένη από κόκκινη κολοκύθα, σταφίδα και πλιγούρι. Ταχινόπιττα, φτιαγμένη με σουσάμι και πάστα σπόρων, ακόμη και σπανακόπιττα πού αποτελείται από σπανάκι και αυγό, τυλιγμένα σε φύλλο ζύμης.
Πάσχα: Η μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή του χρόνου στην Κύπρο, που όλα τα μέλη της οικογένειας μονιασμένα μαζεύονται να γιορτάσουν. Ένα παραδοσιακό πασχαλινό φαγητό του Πάσχα είναι η σούπα αυγολέμονο, με ρύζι, αυγά και λεμόνια σε ζωμό κοτόπουλου. Επίσης οι φλαούνες είναι ακόμα ένα πατροπαράδοτο πασχαλινό αλμυρό ζυμαρικό που ψήνεται σε κάθε νοικοκυριό. Οι φλαούνες περιέχουν ένα ειδικό Πασχαλιάτικο τυρί, αυγά, μπαχαρικά και βότανα, όλα τυλιγμένα σε φύλλο ζύμης. Το κύριο γεύμα για το Πάσχα είναι η σούβλα και όταν η περίοδος της νηστείας ολοκληρωθεί, λαχταριστά κομμάτια κρέατος ψήνονται στη σούβλα κάτω από την ανοιξιάτικη λιακάδα.
Καλοκαίρι : Τα ανθισμένα δέντρα, και οι εργατικές Κύπριες οικοκυρές, παρασκευάζουν από τα άνθη της πορτοκαλιάς και ροδόνερο, το καθαριστικό για τα πρόσωπά τους το οποίο επίσης χρησιμοποιούν για να δίνουν γεύση στα γλυκίσματα τους, και στα γλυκά του κουταλιού πού είναι καμωμένα από φρούτα, τα γνωστά ως “γλυκά του κουταλιού”. Το καλοκαίρι είναι η καλύτερη εποχή για τα φρούτα. Απλά προσέξτε τα καταστήματα που ανεφοδιάζουν τα ράφια τους με συνεχή προμήθεια από φράουλες, κεράσια, βερίκοκα, δαμάσκηνα, πράσινα δαμάσκηνα, ροδάκινα, σταφύλια, σύκα, μήλα, αχλάδια και μια τεράστια ποικιλία καρπουζιών και πεπονιών.
Γάμοι: Πολύ δημοφιλείς το καλοκαίρι, και όλο το χωριό θα μαζευτεί για να γιορτάσει το ευχάριστο γεγονός. Ρέσι, ένα πλούσιο πιλάφι από ζωμό αρνιού και σιτάρι προετοιμάζεται και ειδικά μικρά κουλουράκια (Λουκούμια).
Σεπτέμβριος: Αρχίζει με τη γιορτή του κρασιού στη Λεμεσό. Λαμβάνει χώρα στο Δημοτικό Πάρκο και διαρκή περισσότερο από μια εβδομάδα. Κύπριοι οινοπαραγωγοί, θα σας δώσουν την ευκαιρία να γευτείτε όλα τα κυπριακά κρασιά, προβάλλουν επιδείξεις σε πατητήρια, αποστακτήρες και παραδοσιακούς χορούς της συγκομιδής. Υπάρχει πάντα μια εκλεκτική επιλογή μεζέδων για να γευτείτε.
Η εποχή της συγκομιδής είναι η πιο έντονη περίοδος για τους αγρότες της Κύπρου. Τα αμύγδαλα, χαρούπια, επιτραπέζια και οινοποιήσιμα σταφύλια, καθώς επίσης και οι ελιές πρέπει να μαζευτούν, να αποθηκευτούν, να συσκευαστούν και να παραδοθούν. Αλλά μετά από όλη αυτή τη σκληρή δουλειά πάντα υπάρχει χρόνος για διασκέδαση, και οι Κύπριοι πραγματικά ξέρουν πολύ καλά πώς να το κάνουν! Φροντίστε να παραβρεθείτε σε χωριό πού έχουν φεστιβάλ σταφυλιών όπου γίνεται ο παλουζές. Μια πηχτή ζελατίνη από χυμό σταφυλιών, και ο σιουτζιούκος – ένα μαστιχωτό γλυκό, καμωμένο με αμύγδαλα, περασμένα πάνω σε κλωστή και εμβαπτισμένα στο “παλουζέ”, ο οποίος είναι ένας επεξεργαζόμενος χυλός πού δημιουργείτε από τα αζύμωτα σταφύλια
Μετά τη συγκομιδή των χαρουπιών θα υπάρχει το παστέλι και χαρουπόμελο που γίνεται από βρασμένους λοβούς χαρουπιών και τρώγεται πάνω σε φέτες φρέσκου ψωμιού.
Χριστούγεννα: Ο χρόνος της νηστείας πριν από τα Χριστούγεννα. Τα παλιά χρόνια, κάθε οικογένεια έσφαζε ένα γουρούνι και το φρέσκο κρέας αλατιζόταν για να γίνει παστά ή καπνιστά, για να τα έχουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Σήμερα, πολλές οικογένειες εξακολουθούν να “καπνίζουν” το χοιρινό κρέας και να κάνουν τα δικά τους λουκάνικα για τα Χριστούγεννα.
Το Κυπριακό Χριστουγεννιάτικο “κεϊκ” είναι βασισμένο από μια απλή βρετανική συνταγή που έχει προσαρμοστεί για να ταιριάζει στους ντόπιους και είναι πάρα πολύ καλή! Το παραδοσιακό Χριστουγεννιάτικο ψήσιμο πραγματικά αρχίζει λίγες ημέρες πριν από τη 25η Δεκεμβρίου, όπου οι κουραμπιέδες καλύπτονται με φρέσκια ζάχαρη άχνη, ψήνονται τα μελομακάρονα, τα μπισκότα, τα πικάντικα ψωμάκια πού είναι βουτηγμένα σε σιρόπι από μέλι και φυσικά τα πατροπαράδοτα κουλούρια (ψωμί σουσαμιού).